استانداردهای سیم کشی ساختمان
یکی از قسمت‌های مهم و حساس در ساختمان سازی که باید اصولی انجام شود، سیم کشی برق است. این کار باید طبق استانداردهای سیم کشی صورت گیرد؛ چرا که هر گونه سهل‌انگاری سبب خسارت‌های جانی و مالی جبران‌ناپذیری خواهد شد. علاوه بر سیم کشی برق، باید برای تلفن‌های خانگی هم سیم کشی مخصوص تعبیه کرد که معمولا ۴ رشته‌ای و از نوع فویل‌دار هستند. یکی از مواردی که باید در استانداردهای سیم کشی رعایت شود این است که این کار باید با استفاده از یک نقشه‌ی استاندارد که توسط مهندسین برق طراحی شده انجام گیرد. ولی قبل از تنظیم نقشه‌ی سیم کشی یک‌سری از عوامل مانند نوع ساخت و زیرساخت‌های ساختمان، نوع سقف، ساخت و ساز دیوار و کف در نظر گرفته می‌شود. فاصله و موقعیت کلید پریزها، سطح مقطع سیم‌های مورد نیاز و ظرفیت فیوز واحد و آپارتمان از دیگر عوامل تاثیرگذار در استانداردهای سیم کشی هستند که در ادامه به بررسی این موارد می‌پردازیم. با ما همراه باشید با بررسی استانداردهای سیم کشی ساختمان.
اولین گام؛ ایمنی و دیگر هیچ
ایمنی پرسنل اولین چیزی است که قبل از شروع هر کار، چه در سیم کشی و چه کارهای نصبی دیگر باید در اولویت باشد. برق می‌تواند بسیار خطرناک باشد و گاهی اوقات کوچک‌ترین اشتباه می‌تواند منجر به صدمات و در برخی موارد مرگ ناشی از برق گرفتگی شود. پس مهمترین کاری که در مرحله‌ی اول باید انجام شود، رعایت و حفظ ایمنی پرسنل تیم برقکاری، سایر کارگران و محیط کار است.
مهمترین کاری که در مرحله‌ی اول باید انجام شود، رعایت و حفظ ایمنی پرسنل تیم برقکاری، سایر کارگران و محیط کار است.
برای ایمن بودن در برابر خطرات برق گرفتگی، بهتر است همیشه از تجهیزات ایمنی مانند دستکش، عینک ایمنی و کفش مخصوص کار استفاده شود. یکی از کارهایی که مسئول تیم برقکاری باید حتما بررسی کند، قطع بودن منبع برق در هنگام نصب، اتصال سیم یا سایر مراحل برقکاری است.
سیم کشی اصولی ساختمان به کمک نقشه
همان‌طور که قبلا گفتیم، یک سیم کشی بدون نقص و استاندارد طبق نقشه‌ای که مهندس برق طراحی کرده انجام می‌شود. برقکار برای اینکه استانداردهای سیم کشی را رعایت کند و سیم کشی بدون دردسری داشته باشد، از نقشه کمک میگیرد. در نقشه‌ی سیم کشی که تمام استانداردهای سیم کشی در آن رعایت شده، روش و مسیر لوله‌گذاری‌ها، موقعیت کلید و پریزها و همچنین محل مناسب برای جعبه فیوز با دقت میلی‌متر یا سانتی‌متر مشخص شده است.
یکی از نکات مهم در استانداردهای سیم کشی ، فاصله‌ی تجهیزات از کف یا سقف است. اینکه کلید پریز یا جعبه فیوز و یا حتی پنل آیفون در کدام قسمت ساختمان تعبیه شود که متناسب با استانداردهای سیم کشی هم باشد، اهمیت زیادی دارد و در نقشه سیم‌کشی ساختمان حتما به آن اشاره می‌شود. طبق استانداردهای سیم کشی، کلیدهای ساختمان باید ۱۱۰ تا ۱۲۰ سانتی‌متر، پریز برق و تلفن ۳۰ تا ۴۰ سانتی‌متر، پنل آیفون ۱۴۰ تا ۱۵۰۰ سانتی‌متر از کف منزل فاصله داشته باشند. در ضمن طبق استانداردهای سیم کشی برای نصب جعبه فیوز میبایست یک متر از لوله‌های آب یا گاز فاصله گذاشت. همچنین قابل به ذکر است که در نزدیکی ظرفشویی هیچ پریزی نصب نمی‌شود.
نصب جعبه فیوز باید با فاصله‌ی حداقل یک متری از لوله‌های آب یا گاز انجام شود. در نزدیکی ظرفشویی هم هیچ پریزی نصب نمی‌شود.
نکته‌ی دیگری که باید طبق استانداردهای سیم کشی رعایت شود، سطح مقطع یا همان قطر سیم‌های مورد استفاده است. قطر سیم برحسب میلی‌متر بیان می‌شود. اگر بخواهیم چند نمونه از قطرهای استاندارد سیم‌های مورد استفاده در سیم کشی را بازگو کنیم، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قطر سیم‌های روشنایی ۱٫۵ میلی‌متر
- قطر سیم‌های به کار برده در پریز ۲٫۵ میلی‌متر
- قطر سیم برق اصلی ۴ میلی‌متر
نکته‌ی مثبتی که درباره‌ی نقشه‌ی سیم کشی ساختمان وجود دارد این است که وجود این نقشه در بازسازی ساختمان هم مورد استفاده قرار خواهد گرفت. اینکه بدانید برای تغییر مسیر سیم‌های استفاده شده در دیوارهایتان باید دقیقا چه کاری انجام دهید، عاملی است که در زمان و هزینه هنگام بازسازی ساختمان بسیار اثرگذار خواهد بود.
انواع سیم کشی و لوله‌های برق را بشناسید
کلیدها و پریزها طبق استانداردهای سیم کشی به کمک سیم به هم وصل می‌شوند و باید در نهایت به جعبه فیوز برسند. از آنجایی که هر پریزی دارای یک فاز و یک نول است، بنابراین از دو تا سیم ۲٫۵ میلی‌متری برای اتصال پریزها به یکدیگر کمک می‌گیرند. این سیم‌ها در لوله جایگذاری می‌شوند و در نهایت به جعبه فیوز می‌روند. سیم فاز به خطوط فاز اصلی در جعبه فیوز وصل می‌شود و سیم نول به کمک یک قطعه مسی که داخل جعبه فیوز قرار دارد، به خط نول اصلی متصل خواهد شد.
لوله‌های برق در سیم کشی
لوله‌های برق برای حفاظت و مشخص کردن مسیر دقیق سیم برق به کار می‌روند. جنس این لوله‌ها از فلز، پلاستیک یا فیبر است که لوله‌های خرطومی پلاستیکی در آپارتمان‌های کوچک بیشترین کاربرد را دارند. طبق استانداردهای سیم کشی چندین نوع لوله برق استاندارد وجود دارد که عبارت‌اند از لوله فولادی، PVC، خرطومی و پلی اتیلن. برای نصب لوله‌های برق از نقشه‌ی سیم کشی ساختمان که توسط مهندس برق و بر مبنای استاندارهای سیم کشی طراحی شده کمک می‌گیرند.
لوله‌های برق فولادی
یکی از لوله‌هایی که برای عبور دادن سیم‌ها از آن استفاده می‌شود، لوله فولادی است. این جنس لوله برق‌ها سفت و محکم هستند و در سیم کشی توکار و روکار استفاده می‌شوند. لوله فولادی انواع مختلفی مانند لوله فولادی برق مشکی، گالوانیزه سرد، گالوانیزه گرم و انعطاف پذیر دارد. نکته‌ای که در مورد این لوله‌ها وجود دارد امکان زنگ زدگی آنها است. از آنجایی که ممکن است این لوله‌ها زنگ بزنند، برای جلوگیری از زنگ زدگی به آنها رنگ یا ضدزنگ می‌زنند تا ارتباط کمتری با محیط داشته باشند.
لوله برق PVC
همان‌طور که گفتیم، یکی دیگر از انواع لوله‌های برق، لوله برق PVC است که در ساختمان‌های تجاری و مسکونی از آن استفاده می‌کنند. لوله برق PVC وزن سبک و جنس پلاستیکی دارد و در مقابل حرارت و گرما مقاوم است. رنگ این نوع لوله معمولا روشن است و مقاومت زیادی در برابر شکسته شدن دارد. یکی از قابلیتهای بارز لوله برق PVC نصب سریع و اتصال آن از طریق چسب به سطوح است. نوع دیگر لوله‌های برق، لوله خرطومی است که ظاهری شبیه فنر دارد و به دلیل انعطاف پذیری بالا، در سیم‌کشی‌های توکار داخل ساختمان کاربرد زیادی دارد. اگر لوله‌های برق روی سطح دیوار یا سقف نصب شوند، به این نوع سیم کشی، سیم کشی روکار می‌گویند. همچنین اگر لوله درون دیوارها یا سقف نصب و با گچ کاری پوشانده شود، به آن سیم کشی توکار گفته می‌شود.
لوله خرطومی ظاهری شبیه به فنر دارد و به دلیل انعطاف پذیری بالا، در سیم کشی توکار داخل ساختمان کاربرد زیادی دارد.
لوله گذاری اصولی برق ساختمان
همان‌طور که قبلا گفتیم، برای نگه داشتن سیم‌ها از لوله برق استفاده می‌کنند که چند نمونه از آنها را در بالا توضیح دادیم. لوله‌های برق از سیم‌ها محافظت می‌کنند و اگر بعدها با مشکل یا اتصالی مواجه شدیم، به راحتی و بدون دردسر سیم‌ها قابل تعویض خواهند بود. در این راستا، یکی دیگر از استانداردهای سیم کشی لوله گذاری اصولی است. لوله‌های برق را در کف، سقف و یا در دیوارها جاگذاری می‌کنند. برقکار برای مرحله‌ی لوله گذاری، طبق نقشه محل نصب کلید پریز را شیار می‌زند. سپس لوله‌ی مدنظر را به کمک ابزار مخصوص حرارت می‌دهد تا خم شود و در مرحله بعد لوله را با بست به دیوار یا سقف نصب می‌کند.
طبق استانداردهای سیم کشی بهتر است لوله گذاری با زحمت کمتر و سرعت بیشتری انجام شود. برای این کار میبایست مسیر انتخابی، شیارزنی کمتری داشته باشد یا شیارزنی به حداقل برسد. چون شیارزنی هم سخت و وقت‌گیر است و هم اینکه دیوار یا سقف را سست می‌کند. همچنین مسیر لوله گذاری باید به شیوه‌ای انتخاب شود که کمترین میزان لوله در آن استفاده شود.
آشنایی با شیوه لوله گذاری برای روشنایی‌ها
- لوله گذاری برای ساختمان‌های دارای سقف کاذب:
در این مورد فرقی ندارد که جنس سقف کاذب چیست. همین که یک سقف زیر سقف اصلی قرار دارد کافی است. در واقع بین سقف اصلی و سقف کاذب یک مکان مناسب برای لوله گذاری برق وجود دارد. برای نمونه اتاقی که دارای سقف کاذب است را در نظر بگیرید. طبق استاندارهای سیم کشی برای اتصال دو قوطی کلید در این اتاق، از قوطی کلید اول یک لوله که در شیار تعبیه شده به طور عمودی به سمت بالا می‌رود و با رسیدن به سقف کاذب، یک زانو می‌خورد و داخل سقف کاذب می‌رود. در سقف مسیر به صورت افقی طی و با رسیدن به بالای قوطی کلید دوم دوباره یک زانو خورده و به صورت عمودی به قوطی کلید دوم می‌رود.
- لوله گذاری برای ساختمان‌های بدون سقف کاذب:
در استانداردهای سیم کشی لوله گذاری در ساختمانهایی که فاقد سقف کاذب هستند و سقف آجر ضربی و موارد این‌چنینی دارند، از کف طبقه‌ی بالایی رد می‌شود. در صورتی که ساختمان تنها یک طبقه باشد، لوله از کف پشت بام عبور می‌کند و وارد خانه می‌شود. لوله گذاری در ساختمان‌های بدون سقف کاذب سخت‌تر است و در نتیجه اجرت بالاتری هم دارد.
در این مقاله سعی کردیم شما را به طور اجمالی با نکاتی که در استانداردهای سیم کشی رعایت می‌شود آشنا کنیم. تا اینجا آموختیم که یک سیم کشی اصولی طبق نقشه صورت میگیرد. برای نصب کلید پریزها و جعبه فیوز و دیگر تجهیزات به فاصله استاندارد توجه کنید. در جعبه فیوز حتما برای کولر یک فیوزجداگانه ۱۶ آمپری تهیه کنید و اگر ساختمان بالای ۶ طبقه بود، طبق اصول ایمنی و استانداردهای سیم کشی باید صاعقه‌گیر نصب شود.
دیدگاه‌ها (0)